hasar fark bedeli tazminatı

Trafik kazası sonrası aracınızın onarım süreci tamamlandığında, çoğu zaman sigorta şirketinin ödediği tazminat ile sizin cebinizden çıkan veya servise borçlandığınız fatura tutarı arasında bir fark oluşur. Sigorta şirketlerinin çeşitli gerekçelerle (orijinal parça yerine eşdeğer parça kullanımı, amortisman kesintisi, işçilik bedelinin düşük hesaplanması vb.) yaptığı bu kesintiler sonucu ortaya çıkan bu açığa "hasar fark bedeli" veya "eksik onarım tazminatı" denir. Bu fark, sizin katlanmak zorunda olmadığınız, hukuken kusurlu taraftan ve dolayısıyla onun sigorta şirketinden talep edebileceğiniz bir alacak hakkıdır. Bu yazıda, eksik ödenen hasar bedelini geri almak için izlemeniz gereken adımları, hukuki dayanakları ve dikkat etmeniz gereken püf noktalarını detaylı bir şekilde ele alacağız.

Hasar fark bedeli, tek bir nedenden değil, sigorta şirketlerinin tazminat hesaplamasında uyguladığı çeşitli indirim politikalarından kaynaklanır. En yaygın nedenler şunlardır:

• Orijinal Parça Yerine Eşdeğer/Yan Sanayi Parça Kullanımı:
  • Sigorta şirketleri, maliyeti düşürmek amacıyla, onarımda aracınızın orijinal (OEM) parçası yerine, "eşdeğer" veya "yan sanayi" olarak adlandırılan daha ucuz parçaların kullanılmasını dayatabilir. Eksper, hasar bedelini bu ucuz parçaların fiyatı üzerinden hesaplar. Ancak siz aracınızın orijinalliğini korumak için serviste orijinal parça takılmasını isterseniz, aradaki fiyat farkı faturanıza yansır.
  • Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre, kaza sonrası onarımda aslolan, aracın kaza öncesi durumuna eşdeğer hale getirilmesidir. Bu ilke gereği, hasar gören parçanın yerine öncelikle orijinal parça takılması gerekir. Sigorta şirketi, sizi daha düşük kaliteli bir parçayı kabule zorlayamaz.

• Amortisman (Eskime/Yıpranma Payı) Kesintisi:
  • Sigortacı, hasar gören ve değişmesi gereken bir parçanın yerine sıfır bir parça takıldığında, aracınızın değerinin arttığını iddia ederek bir "zenginleşme" oluştuğunu savunur. Bu nedenle, eski parçanın yıpranmışlığını gerekçe göstererek yeni parçanın bedelinden belirli bir oranda (%10, %20 gibi) "amortisman" kesintisi yapabilir.
  • Yargıtay, bu konuda da sigortalı lehine kararlar vermektedir. Aracın çalışır ve kullanılır halde kalması için yapılan parça değişimlerinin bir zenginleşme yaratmadığını, aksine aracın kaza öncesi haline getirilmesi için zorunlu bir işlem olduğunu kabul eder. Özellikle hayati ve mekanik parçalarda amortisman kesintisi yapılması, çoğu zaman hukuka aykırı bulunur.

• İşçilik Ücretlerinin Düşük Hesaplanması:
  • Sigorta eksperi, onarım için gereken işçilik ücretlerini, servisin fatura ettiği tutardan daha düşük hesaplayabilir. Özellikle yetkili servislerin saatlik işçilik ücretleri ile sigorta şirketinin kabul ettiği ücretler arasında ciddi farklar olabilir.
  • Onarımın, aracın marka standartlarına ve teknolojisine uygun bir serviste yapılması esastır. Yetkili servisin uyguladığı faturalandırılmış ve makul işçilik ücretleri, tazminatın bir parçasıdır. Sigorta şirketinin keyfi olarak daha düşük bir bedeli esas alması kabul edilemez.

Eğer sigorta şirketinin ödediği tazminat, onarım faturanızı tam olarak karşılamadıysa, aşağıdaki adımları izleyerek hakkınızı arayabilirsiniz

Delillerinizi Eksiksiz Toplayın (Davanızın Temeli)
Sürecin en önemli aşaması, talebinizi ispatlayacak belgeleri eksiksiz bir şekilde bir araya getirmektir.

• Kaza Tespit Tutanağı: Kusur oranlarını gösteren temel belge.
• Eksper Raporu: Sigorta şirketinin atadığı eksperin hazırladığı ve hangi kesintileri neden yaptığını gösteren detaylı rapor. (Bu raporu sigorta şirketinden mutlaka talep edin.)
• Onarım Faturası: Servis tarafından adınıza kesilmiş, yapılan tüm işlemleri (parça değişimi, işçilik, boya vb.) kalem kalem ve KDV dahil gösteren detaylı fatura.
• Ödeme Dekontu: Fatura bedelinin tamamını veya sigortanın ödediği kısımdan kalan farkı ödediğinize dair banka dekontu veya kredi kartı slibi.
• Sigortanın Ödeme Dekontu: Sigorta şirketinin size veya servise yaptığı eksik ödemeyi gösteren dekont.

Sigorta Şirketine İtiraz ve İhtarname
Doğrudan hukuki yollara başvurmadan önce, sigorta şirketine yazılı bir itirazda bulunmak süreci hızlandırabilir.

• Topladığınız tüm belgelerle birlikte, sigorta şirketine hitaben bir ihtarname veya itiraz dilekçesi hazırlayın.
• Dilekçede, ödenen tutarın neden yetersiz olduğunu, hangi kesintilerin hukuka aykırı olduğunu (Yargıtay kararlarına atıf yaparak) belirtin ve aradaki farkın (hasar fark bedelinin) tarafınıza ödenmesini talep edin.
• Bu ihtarı, iadeli taahhütlü posta veya noter kanalıyla göndermeniz, ileride açacağınız davada delil niteliği taşıyacaktır.

Hukuki Yollara Başvuru
Sigorta şirketi itirazınıza olumsuz yanıt verirse veya hiç yanıt vermezse, hakkınızı yargı yoluyla aramanız gerekir.

• Sigorta Tahkim Komisyonu
  • Hasar farkı tazminatı talepleri için en çok tercih edilen yoldur. Mahkemelere göre çok daha hızlı sonuçlanır.
  • Komisyona online başvuru yaparak, topladığınız tüm delilleri sisteme yüklersiniz.
  • Komisyonun atadığı bağımsız sigorta hakemleri, eksper raporu ile onarım faturasını karşılaştırır. Uygulanan kesintilerin (amortisman, eşdeğer parça vb.) hukuka ve Yargıtay içtihatlarına uygun olup olmadığını denetler.
  • Hakem, genellikle yeni bir bilirkişi raporu aldırarak gerçek ve haklı onarım bedelini tespit ettirir ve aradaki farkın size ödenmesine karar verir. Bu karar, ilam (mahkeme kararı) niteliğindedir.
• Arabuluculuk ve Dava Yolu:
  • Tahkim yerine dava açmak isterseniz, öncelikle arabulucuya başvurmanız yasal bir zorunluluktur.
  • Arabulucuda anlaşma sağlanamazsa, yetkili Asliye Ticaret Mahkemesi'nde (eğer uyuşmazlık Kasko poliçesinden kaynaklanıyorsa) veya Asliye Hukuk Mahkemesi'nde (eğer uyuşmazlık karşı tarafın Trafik Sigortasından kaynaklanıyorsa) alacak davası açabilirsiniz.

Kusur Oranı: Talep edebileceğiniz hasar fark bedeli, karşı tarafın kusur oranıyla sınırlıdır. Eğer sizin de %25 kusurunuz varsa, hesaplanan fark bedelinin %75'ini talep edebilirsiniz.

Zamanaşımı: Bu hakkınızı talep etmek için, zararı ve sorumluyu öğrendiğiniz tarihten itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresini kaçırmamanız çok önemlidir.

Faturanın Önemi: Elinizde KDV'li, detaylı ve resmi bir onarım faturası olması, davanızın en güçlü dayanağıdır. Faturasız, elden yapılan ödemelerin ispatı neredeyse imkansızdır.

Sonuç olarak, sigorta şirketinin onarım bedelinde yaptığı kesintiler kaderiniz değildir. Hukuk sistemi, aracınızın kaza öncesi orijinal ve tam değerine geri döndürülmesi ilkesini benimser. Doğru belgeleri toplayarak ve doğru hukuki yollara başvurarak, cebinizden haksız yere çıkan her kuruşu geri almanız mümkündür. Sürecin teknik detayları ve ispat yükümlülükleri göz önüne alındığında, bir avukattan destek almak, hakkınızı eksiksiz ve en hızlı şekilde almanızı sağlayacaktır.